Horasan

Horasan, Erzurum iline bağlı ilçe ve ilçe merkezi kent. Horasan ilçesi kuzey ve doğuda Kars, güneydoğuda Ağrı illeri, güneyde Karayazı, batıda Köprüköy ve Pasinler, kuzeybatıda Narman ilçeleriyle çevrilidir.

TARİHÇESİ

Horasan, Doğuyu Batı`ya bağlayan eski ipek yolu üzerinde bulunan ve M.Ö. 4000 yılına kadar uzanan bir geçmişe sahip olup, Büyük Roma, Asur, Uranu, Med, Pers Devletlerinin istilalarına uğramış, milattan sonraki dönemde ise, Sasani, Arap ve Bizans hakimiyetinde kalmıştır. 1071 Malazgirt Savaşıyla birlikte Selçukluların Bizans, Gürcü ve Ermeni krallıklarına karşı kesin üstünlükleri Doğu Anadolu` nun zaptı başlamış oldu. Bu süreçte İran Horasan` ından gelen Türk topluluklar, o zamana kadar ismi ÜSKÜHAT olan yere Horasan ismini vererek yerleştiler.

Erzurum ve civarında Osmanlı hakimiyeti 1514 yılında yapılan Çaldıran Seferiyle kurulmuş ve Horasan, Erzurum Sancağı Pasinler Kazasına bağlı 16 köyden ibaret bir Osmanlı Nahiyesi olmuştur. 1877-1878 Osmanlı-Rus harbi sırasında, Ahmet Muhtar Paşa kumandasındaki ordu her ne kadar kısmi başarılar elde ettiyse de Horasan - Köprüköy - Pasinler hattı Rus işgali altına girdi ve ordu Erzurum hattına çekildi.

1917 yılında Rusya`da meydana gelen ihtilal üzerine Rus`lar, işgal ettikleri yerleri Ermenilere bırakarak bölgeden çekildiler. Rusların çekilmesinden sonra Doğu illerini kurtarmak üzere harekete geçen ordumuz, Kazım Karabekir Paşa komutasında 12 mart 1918 de Erzurum` u kurtarmıştır. Horasan`ın Ermeni zulmünden kurtuluşu ise 25 mart 1918’dir. Horasan İlçesi, Cumhuriyet devrinde Pasinler İlçesine bağlı Zanzak (Akçataş) nahiyesinin bir köyü iken 1940 yılında nahiye merkezi şimdiki Horasan` a nakledilmiş ve 30 köy bağlanmıştır. 4 Aralık 1953` de 6191 sayılı kanunla ilçe olmuştur.

Horasan aynı zamanda Ahmet Yesevi ocağı olarak anılmayı hak etmiş bir ilçemizdir. Topraklarında Ahmet Yesevi ocaklarından yetişip Anadolu`ya gelmiş birçok fütüvvet ehlini barındırır. Horasanın tarihi M.Ö. 4000 yılına kadar dayanmaktadır. Büyük kavimlerin geçiş yolu güzergahında olduğu için Asurlular`dan Perslere, Romalılardan Selçuklulara, Osmanlılarsdan Türkiye Cumhuriyetine bir çok tarihi olayı bünyesinde barındırır. Horasan`da ki en önemli tarihi kalıntı Yazılıtaş köyünün yakınındaki "Urartu Kitabesidir".Kaya üzerine dikdörtgeniş içerisinde yazılan bu kitabe,günümüze kadar tahrip olamadan gelmişitir.Kitabe Urartu kralı Menva`nın Diavhi ülkesine yapmış olduğu sefer anlatılmaktadır.

NÜFUS VE RAKIMI

45250 nüfus yoğunluğuna sahip olan Horasan;Erzurum`un birinci büyük ilçesi konumundadır.1650 rakımda ve Aras nehri yakınında bulunan ilçemiz Kara ve Demiryolu ulaşımı açısındanbölgenin kavşak konumunda olan tek ilçesidir. Horasan; Erzurumun Kars, Ağrı ve Ardahan illleri ile komşu olan ve Erzurum, Ağrı, Kars yol ayrımı üzerine kurulu olduğu için jeopolitik yönden Erzurumun en iyi ilçelerinden biridir.

Erzurum ilinin ve Pasinler Ovasının doğusunda yer alır Deniz seviyesinden yüksekliği 1530 metredir Erzurum Ağrı Kars Iğdır karayolu ve Erzurum Kars demiryolu Horasan ilçesinden geçmektedir Mevcut 75 köyüne yol ve telefon bağlantısı bulunmaktadır 1954 yılında ilçe olmuştur. Aras nehrinin fazla geniş olmayan ve ova görünümündeki havzası hariç ilçe toprakları genelde engebeli ve dağlıktır Tarım daha çok Aras Nehrinin sulama imkânlarından da faydalanılarak bu havzada yapılmaktadır Hayvancılığın ağırlıklı olarak yapıldığı yerler ise genelde dağlık yerlerdir. Batısında Köprüköy ve Hasankale ilçeleri kuzeyinde Narman ilçesi güneyinde Karayazı ilçesi doğusunda Ağrı ve Kars illeri bulunur Yazılıtaş köyünde bulunan kitabelerden Urartulara kadar inen bir tarihi geçmişe sahip olduğunu anlıyoruz Malazgirt savaşlarından hemen sonra 2000 Genel nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 50.072 kişidir.

HORASAN'DA GEZİLECEK YERLER

Horasan`da ziyaret yerleri olarak Ahmet Efendi, Güreşken Baba, Hasan Dede, Horasan Baba, Huykesen Baba,Karaşeyh, Kuzuçam Baba, Eskici Baba, Sanamer ( Hacı Ahmet baba) baba,Veli Baba , Postlu Baba, Şeyh Ocağı,Kubbeli ziyareti gibi önemli tarihiziyaret yerleri vardır.

Horasan`da bulunan çoğu devlet dairelerin misafirhanesi bulunmaktadır. Horasan`a yolu düşen yabancıların konaklaması için oteller ve öğretmen evi bulunmaktadır. Turizim amaçlı olmayan bu oteller yerli halk tarafından orta düzeyde işletmelerdir.